دیگر از شعراى رسول خدا: عبد الله بن الزّبعرى است هو عبد الله بن الزّبعرى بن عدىّ بن قیس بن عدىّ بن سعید بن سهم بن عمرو بن هصیص بن کعب بن لؤىّ بن فهر القرشى السّهمى. و مادر او عاتکه دختر عبد الله بن عمرو بن وهب بن حذافة بن جمح دشمنترین مردم با رسول خداى او بود، در اشعار خویش مسلمین را هجا همىگفت،- چنانکه ما بعضى از سخنان او را و مهاجاة او را با حسّان در این کتاب مبارک مرقوم داشتیم-. گویند: او بهترین شعراى قریش بود، بعد از فتح مکّه ناچار مسلمانى گرفت- چنانکه به شرح رفت- این اشعار از اوست:
فالآن اخضع للنّبىّ محمّد
بید مطارعة و قلب تائب
و محمّد اوفى البریّة ذمّة
و اعزّ مطلوبا و اظفر طالب
هادى العباد الى الرّشاد و قائد
للمؤمنین بضوء نور ثاقب
انّى رایتک یا محمّد عصمة
للعالمین من العذاب الواصب
و نیز از اشعار اوست:
و لقد شهدت بانّ دینک صادق
حقّا و انّک فى العباد جسیم
و الله یشهد انّ احمد مصطفى
مستقبل فى الصّالحین کریم
و نیز ابن زبعرى گوید:
سرت الهموم الىّ کالسقم
و دخلن بین الجلد و العظم
ندما على ما کان من زللى
اذ کنت فى فتن من الاثم
حیران ینعم فى ضلالته
متودّدا بشرائع الظّلم
غىّ یزیّنه بنو جمح
و توازرت فیه بنو سهم
فالیوم آمن بعد قسوته
عظمى و آمن بعده لحمى
بمحمّد و بما یجیء به
من اوضح البرهان و الحکم
و نیز این شعر او راست:
منع الرّقاد(1) بلابل و هموم
و اللّیل یلقح و الرّواق یهیم
ممّا أتانی أنّ أحمد لامنی
فیه فبتّ کأنّنی محموم
یا خیر من حملت على أوصالها
عیرانة سرح الیدین غشوم
إنّی لمعتذر إلیک من الّذی
أسدنت إذ أنا فی الظّلام أهیم
أیّام تأمرنی بأغور حطّة
سهم و تأمرنی بها مخزوم(2)
و أمدّ أسباب الرّدى و یقودنى
أمر القواة و امرهم مشئوم
فالیوم آمن بالنّبیّ محمّد
قلبی و مخطی هدیه محروم
مضت العداوة و انقضت أسبابها
و أتت أباصر بیننا و حلوم
فاغفر فدى لک والدی کلاهما
و ارحم فإنّک راحم مرحوم
و علیک من سمة الملیک علامة
نور أعزّ و خاتم مختوم
أعطاک بعد محبّة برهانه
شرفا و برهان الاله عظیم
1) رقاد: خفتن در شب.
2) مراد از سهم و مخزوم قبیله بنى سهم و بنى مخزوم است (س).
