این هنگام رسول خداى پیش شد و ابو بکر را از محراب به یک سوى کشید و خویشتن نشسته نماز بگزاشت، بعد از نماز نگران شد و ابو بکر را نیافت، فقال: أیّها النّاس أ لا تعجبون من ابن أبى قحافة و أصحابه الّذین أنقذتهم و جعلتهم تحت یدى أسامة و أمرتهم بالمسیر إلى الوجه الّذى وجّهتهم الیه فخالفوا ذلک و رجعوا الى المدینة ابتغاء الفتنة ألا و انّ الله قد أرکسهم فیها أعرجوا بی الى المنبر. فرمود: اى مردم عجب نمىکنید از پسر ابى قحافه و اصحاب او که ایشان را در تحت فرمان اسامه بازداشتم تا در ملازمت او آن سفر که فرمودهام به پاى برند، پس مخالفت من کردند و براى فتنه باز مدینه شدند، آگاه باشید که خداوند ایشان را بازگردانید در فتنه و بغى که از پیش بازداشتند. آنگاه فرمود: مرا بر منبر صعود دهید.
این بگفت و برخاست و بر پایه فرودین منبر نشست و خداى را سپاس و ستایش گذاشت آنگاه فرمود: أیّها النّاس انّى قد جاءنی من أمر ربّى بالنّاس الیه صائرون و انّى قد ترکتکم على المحجّة الواضحة لیلها کنهارها فلا تختلفوا من بعدى کما اختلف من
کان قبلکم من بنى اسرائیل، أیّها النّاس انّى لا احلّ لکم الّا ما أحلّه القرآن و لا أحرّم علیکم الّا ما حرّمه القرآن و انّى مخلّف فیکم الثّقلین ما ان تمسّکتم بهما لن تضلّوا و لن تزلّوا کتاب الله و عترتى أهل بیتى هما الخلیفتان فیکم و انّهما لن یفترقا حتّى یردا علىّ الحوض فأسائلکم بما خلّفتمونى فیهما و لیذادون یومئذ رجال عن حوضى کما تذاد الغریبة من الابل، فتقول رجال أنا فلان أنا فلان فأقول أمّا الاسماء فقد عرّفت و لکنّکم ارتددتم من بعدى فسحقا لکم.
از این کلمات انهى مىدارد مىفرماید: اى مردمان شما را به راهى روشن رها کردم که تا به حضرت حق هیچ ظلمت و تاریکى حایل و حاجز نشود، پس بعد از من طریق انحراف نجوئید و در منهج(1) خلاف نپوئید، همانا هیچ حلال و حرامى را جز به حکم قرآن بر شما در نیاوردم و در میان شما قرآن را و اهل بیت خود را به ودیعت گذاشتم و از بهر شما خلیفه ساختم، و هرگز قرآن از اهل من و اهل من از قرآن جدا نشوند تا گاهى که در حوض بر من درآیند، اگر به قرآن و اهل بیت من اعتصام(2) جوئید هرگز گمراه نشوید و در دین لغزش نکنید، همانا در کنار حوض از شما پرسش خواهم کرد از مخالفت و مباراتى که با اهل من و قرآن خداى خوى و روش ساختید و آن روزى است که بسیار کس از حوض من دور افتد و بسیار کس از در چاره نام خویش بر زبان راند تا خود را شناخته دارد و من در پاسخ گویم شما را نیک مىشناسم لکن به کیفر آنکه بعد از من مرتد شدید دستخوش عذاب خداى گردیدید.
1) منهج: راه.
2) اعتصام: چنگ زدن و گرفتن و پناه بردن.