کسانى که در جنگ حضور داشتند و کسانى که غایب بودند ولى پیامبر (ص) سهم آنها را از غنایم پرداخت فرمود، سیصد و سیزده نفر بودند.
این موضوع را برایم از عروه و عکرمه و یزید بن رومان نقل کردند که، پیامبر (ص) براى هشت نفر هم که در جنگ حضور نداشتند، سهمى از غنایم منظور فرمود.
از ابن عباس برایم روایت کردند که مىگفت: بیست نفر از غلامان در بدر شرکت داشتند. از عبد الله بن حسن هم برایم روایت کردند که مىگفت: در بدر فقط کسانى شرکت داشتند که قریشى یا انصارى، یا همپیمان آنها و یا خدمتگزاران ایشان بودند.
از قریش، از بنى هاشم: وجود پاکیزه و فرخنده محمد رسول خدا (ص)، حمزة بن عبد المطلب، على بن ابى طالب (ع)، زید بن حارثه، ابو مرثد کناز بن حصین غنوى، مرثد پسر ابو مرثد، که این دو نفر همپیمان حمزه بودند، انسه و ابو کبشه خدمتگزاران رسول خدا، و شقران برده پیامبر (ص) که براى او سهمى از غنایم منظور نشد، او سرپرست اسیران بود و چندان به او انعام دادند که بیشتر از دیگران بهرهمند شد- غیر از شقران جمعا هشت نفر.
عبد العزیز بن محمد از جعفر بن محمد و او از پدرش روایت مىکرد که پیامبر (ص) براى جعفر بن ابى طالب هم سهمى منظور فرمود، ولى اصحاب ما در این باره چیزى نگفتهاند و نام او هم در کتابها نیامده است.
از بنى مطلّب بن عبد مناف: عبیدة بن حارث بن عبد المطلب بن عبد مناف، حصین بن حارث بن عبد المطلب بن عبد مناف، طفیل بن حارث بن عبد المطلب بن عبد مناف. و مسطح بن اثاثة بن عبّاد بن عبد المطلب بن عبد مناف- جمعا چهار نفر.
از بنى عبد شمس بن عبد مناف: عثمان بن عفان بن ابى العاص بن امیة بن عبد شمس، که براى مواظبت از همسرش، رقیه دختر پیامبر (ص) در جنگ حاضر نشد و پیامبر (ص) سهم او را از غنایم پرداخت فرمود- این موضوع را همه ذکر کردهاند، ابو حذیفة بن عتبة بن ربیعه، و سالم خدمتکار او، و از همپیمانان آنها از گروه بنى غنم بن دودان: عبد الله بن جحش بن رئاب، عکاشة بن محصن، ابو سنان بن محصن، سنان بن ابو سنان بن محصن، شجاع بن وهب، عتبة بن وهب، ربیعة بن اکثم، یزید بن رقیش، محرز بن نضلة بن عبد الله، و از همپیمانان ایشان از بنى سلیم: مالک بن عمرو، مدلاج بن عمرو، ثقاف بن عمرو، و همپیمانى از قبیله طىّ به نام سوید بن مخشى. این مطلب را ابو معشر برایم نقل کرد، ابن ابى حبیبه هم از قول داود بن حصین نقل مىکرد
که نام سوید بن مخشى، اربد بن حمیره بوده است و کنیهاش ابو مخشى و از قبیله بنى اسد بن خزیمه یعنى از قبیله خود آنها. برخى از اصحاب ما روایت مىکنند که صبیح غلام عاص هم به بدر آمد اما بیمار شد و شتر خود را به ابو سلمة بن عبد الاسد داد، ولى در بقیه جنگها همراه پیامبر (ص) شرکت کرد- جمعا غیر از صبیح شانزده نفر.
از بنى نوفل بن عبد مناف: عتبة بن غزوان و حباب خدمتکار او که از قبیله بنى مازن بود- جمعا دو نفر.
از بین اسد بن عبد العزّى: زبیر بن عوّام، حاطب بن ابى بلتعه همپیمان او، و سعد خدمتکار حاطب- جمعا سه نفر.
از بنى عبد بن قصى: طلیب بن عمیر بن وهب، که این مطلب را عبد الله بن جعفر برایم نقل کرد، و محمد بن عبد الله بن عمرو، که این را برایم قدامة بن موسى از قول عائشة دختر قدامه نقل کرد.
از بنى عبد الدار بن قصى: مصعب بن عمیر، و سویبط بن حرمله- جمعا دو نفر.
از بنى زهرة بن کلاب: عبد الرحمن بن عوف، سعد بن ابى وقاص، عمیر بن ابى وقاص، و از همپیمانان ایشان: عبد الله بن مسعود هذلى، مقداد بن عمرو، و این همان است که گاهى هم به او مقداد بن اسود بن عبد یغوث مىگویند، خبّاب بن أرتّ بن جندلة بن سعد بن خزیمة بن کعب بن سعد، نسب خباب را موسى بن یعقوب براى من نقل کرد، مسعود بن ربیع از قبیله قاره، ذو الیدین عمیر بن عبد عمرو، از قبیله خزاعه- جمعا هشت نفر.
از بنى تیم: ابو بکر صدیق، که او عبد الله بن عثمان بن عامر بن عمرو بن کعب بن سعد بن تیم است، طلحة بن عبید الله، که پیامبر (ص) سهم او را داده است، بلال بن رباح، عامر بن فهیره خدمتکار ابو بکر، صهیب بن سنان- جمعا پنج نفر.
از بنى مخزوم بن یقظه: ابو سلمة بن عبد الاسد، شماس بن عثمان بن الشرید، ارقم بن ابى، ارقم، عمّار بن یاسر، معتّب بن عوف بن حمراء، که همپیمان خزاعى ایشان است- جمعا پنج نفر.
از بنى عدى بن کعب: عمر بن خطاب، زید بن خطاب، سعید بن زید بن عمرو بن نفیل. که پیامبر (ص) او را همراه طلحه براى کسب خبر از کاروان فرستاده بودند و سهم او را از غنایم پرداخت فرمود، عمرو بن سراقة بن معتمر بن انس، و از همپیمانان ایشان از قبیله بنى سعد بن لیث: عاقل بن ابى بکیر، که در بدر کشته شد، خالد بن ابى بکیر، که در روز رجیع کشته شد، ایاس بن ابى بکیر: عامر بن ابى بکیر، مهجع خدمتگزار عمر که اهل یمن بود، خولى و پسرش که از همپیمانان آنها بودند، عامر بن
ربیعه عنزى- عنز از قبیله ربیعه است- واقد بن عبد الله تمیمى، که این دو همپیمان ایشان بودند- جمعا سیزده نفر.
از بنى جمح بن عمرو: عثمان بن مظعون، قدامة بن مظعون، عبد الله بن مظعون، سائب بن عثمان بن مظعون، معمر بن حارث- جمعا پنج نفر.
از بنى سهم بن عمرو: خنیس بن حذافة بن قیس.
از بنى مالک بن حسل: عبد الله بن مخرمة بن عبد العزى، عبد الله بن سهیل بن عمرو، این شخص همراه مشرکان آمده بود و به مسلمانان پیوست، وهب بن سعد بن ابى سرح، این مطلب را محمد بن عبد الله از زهرى، و ابن ابى حبیبه از عکرمه برایم نقل کردند، ابو سبرة بن ابى رهم، عمیر بن عوف خدمتکار سهیل بن عمرو، سعد بن خوله، که از همپیمانان یمنى ایشان بود، و حاطب بن عمرو بن عبد شمس بن عبد ودّ و ایشان غیر از حاطب شش نفر بودند. عطاء بن محمد بن عمرو بن عطاء از قول پدر خود برایم نقل کرد که عبد الله بن سهیل همراه پدر خود و به هزینه او ظاهرا به جنگ آمد، سهیل شکى نداشت که پسرش هم بر آیین اوست. چون نزدیک مسلمانان رسیدند، عبد الله گریخت و پیش از شروع جنگ خود را نزد پیامبر (ص) رساند. این موضوع پدرش را خشمگین کرد، سهیل مىگفت: خداوند در این کار خیر من و خیر او را قرار داده است.
از بنى حارث بن فهر: ابو عبیده، که نامش عامر بن عبد الله بن جراح است، صفوان بن بیضاء، سهیل بن بیضاء، عیاض بن زهیر، معمر بن ابى سرح، عمرو بن ابى عمرو، که همگى از بنى ضبّه و جمعا شش نفرند.
نافع بن ابى نافع و ابن ابى سبره از عروة بن زبیر برایم نقل کردند که مىگفت: از قریشیان در بدر صد سهم بود، و موسى بن محمد از پدرش برایم روایت کرد که قریشیان هشتاد و شش نفر بودند و انصار دویست و بیست و هفت نفر. عبد الرحمن بن عبد العزیز از محمد بن جبیر برایم نقل کرد که قریشیان هفتاد و سه مرد بودند و انصار دویست و چهل مرد.
از انصار، از بنى عبد الاشهل: سعد بن معاذ بن نعمان بن امرئ القیس بن زید بن عبد الاشهل، عمرو بن معاذ بن نعمان، حارث بن اوس بن معاذ، و حارث بن انس بن رافع بن امرئ القیس.
از بنى عبد بن کعب بن عبد الاشهل بنى زعورا: سعد بن مالک بن عبد بن کعب، سلمة بن سلامة بن وقش، عبّاد بن بشر بن وقش، سلمة بن ثابت بن وقش، رافع بن یزید بن کرز بن سکن بن زعورا بن عبد الاشهل، حارث بن خزمة بن عدى، که همپیمان ایشان بود و اصل او از بنى حارثه است و خانه او در محله بنى عبد الاشهل قرار داشته
است، محمد بن مسلمة بن خالد از بنى حارثه، سلمة بن اسلم بن حریش، که در جنگ پل ابو عبید در سال چهارده هجرى کشته شد، ابو الهیثم بن تیّهان، و عبید بن تیهان، که هر دو همپیمان ایشان از قبیله بلىّ بودند، عبد الله بن سهل- جمعا پانزده نفر.
از بنى حارثة بن حارث بن خزرج بن عمرو بن مالک بن اوس: مسعود بن عبد سعد بن عامر، ابو عبس بن جبر بن عمرو، و از همپیمانان ایشان، ابو بردة بن نیار از قبیله بلىّ- جمعا سه نفر. عبد المجید بن ابى عبس از پدرش و محمد بن صالح از محمود بن لبید این مطلب را برایم نقل کردند.
از بنى ظفر، از بنى سواد بن کعب: قتادة بن نعمان بن زید، عبید بن اوس بن مالک بن سواد.
از بنى رزاح بن کعب: نصر بن حارث بن عبد رزاح بن ظفر بن کعب، و از همپیمانان ایشان دو مرد از بلى: عبد الله بن طارق، که در رجیع(1) کشته شد و برادر مادرى او معتّب بن عبید بن اناس- جمعا هشت نفر. این مطلب را براى من از محمود بن لبید و داود بن حصین نقل کردهاند.
از بنى امیة بن زید بن مالک بن عوف: مبشر بن عبد المنذر بن زبیر (زنبر) که در جنگ بدر کشته شد، رفاعة بن عبد المنذر، سعد بن عبید، عویم بن ساعده، رافع بن عنجده- نام مادرش عنجده بوده است، عبید بن ابى عبید، ثعلبة بن حاطب، ابو لبابة بن عبد المنذر، که پیامبر (ص) او را در مدینه جانشین خود قرار داد و سهمش را از غنایم پرداخت فرمود و او را از روحاء به مدینه برگرداند، حارث بن حاطب، که او را هم از همانجا به مدینه برگردانده و سهم او را هم دادند- جمعا نه نفر.(2)
از بنى ضبیعة بن زید بن مالک بن عوف: عاصم بن ثابت بن قیس، که همان ابو الاقلح است و احوص شاعر از فرزندزادگان اوست، عاصم در رجیع کشته شد، معتّب بن قشیر بن ملیل، ابو ملیل بن ازعر، از این شخص کسى باقى نمانده است، عمیر بن معبد بن ازعر که او را هم فرزندى نبوده است، سهل بن حنیف- جمعا پنج نفر.
از بنى عبید بن زید بن مالک: انیس بن قتادة بن ربیعه، که در جنگ احد کشته شد و او شوهر خنساء دختر خذام است و فرزندى هم از او باقى نمانده است، و از همپیمانان ایشان، معن بن عدى بن جد بن عجلان، که روز یمامه کشته شد، ربعىّ بن رافع، ثابت بن اقرم، که در روز طلیحه کشته شد، عبد الله بن سلمة بن مالک، زید بن
اسلم بن ثعلبه، که او را هم فرزندى نیست، عاصم بن عدىّ بن جدّ بن عجلان هم آمده بود که پیامبر (ص) او را به مدینه برگرداند و سهم او را از غنایم پرداخت فرمود، پیامبر (ص) چون از اهالى مسجد ضرار مطلبى شنیده بودند او را مأمور آن ناحیه فرمود، سالم خدمتگزار ثبیته دختر یعار، که او هم روز یمامه کشته شد. این مطلب را افلح بن سعید برایم نقل کرد- جمعا هشت نفر.
از بنى ثعلبة بن عمرو بن عوف: عبد الله بن جبیر بن نعمان، که در جنگ احد کشته شد، وى در جنگ احد امیر پیادگان (تیر اندازان) بود، عاصم بن قیس، ابو ضیاح بن ثابت، ابو حنّه، هر چند این شخص در بدر نبوده است، سالم بن عمیر، که یکى از «بسیار گریه کنندگان» است، حارث بن نعمان بن ابى خذمه، خوات بن جبیر بن نعمان، که در روحاء از جمعى سپاه بیرون رفت و کاسته شد. این موضوع را عبد الملک بن سلیمان برایم نقل کرد- جمعا هشت نفر.
از بنى جحجبى بن کلفة بن عوف: منذر بن محمد بن عقبة بن احیحه، که کنیهاش ابو عبده است و فرزندى نداشته است، و از همپیمانان ایشان از بنى انیف: ابو عقیل بن عبد الله بن ثعلبه، که نام او عبد العزّى بود و رسول خدا نام او را عبد الرحمن عدوّ الاوثان (دشمن بتان) گذاشت و او در یمامه کشته شد- جمعا دو نفر.
از بنى غنم بن سلم بن امرئ القیس: سعد بن خیثمه، که در بدر کشته شد، منذر بن قدامه و مالک بن قدامه، ابن عرفجه، و تمیم خدمتکار ایشان- جمعا پنج نفر که همه اوسى هستند.
از بنى معاویة بن مالک بن عوف: جابر بن عتیک بن حارث، مالک بن ثابت بن نمیله، که از مزینه و همپیمان ایشان بود، نعمان بن عصر، که از بلىّ و همپیمان ایشان بود، حارث بن قیس بن هیشه، که شرکت این یکى اثبات شده نیست.
کسانى از بنى مالک بن نجار بن عمرو بن خزرج و کسانى از بنى غنم بن مالک، از بنى ثعلبة بن عبد عوف: ابو ایوب انصارى، که نام او خالد بن زید بن کلیب بن ثعلبه است، وى در روزگار معاویه، در سرزمین روم درگذشت.
از بنى عسیرة بن عبد عوف: ثابت بن خالد بن نعمان بن خنساء بن عسیره.
از بنى عمرو بن عبد عوف: عمارة بن حزم بن زید، سراقة بن کعب بن عبد العزّى.
از بنى عبید بن ثعلبة بن غنم، حارثة بن نعمان، سلیم بن قیس بن قهد، که نام قهد، خالد بن قیس است.
از بنى عائذ بن ثعلبه: سهیل بن رافع بن ابى عمرو، عدّى بن ابى الزغباء، که نام ابى الزغباء، سنان بن سبیع است- جمعا هشت نفر.
از بنى زید بن ثعلبة بن غنم: مسعود بن اوس بن زید، ابو خزیمة بن اوس بن اصرم، رافع بن حارث بن سواد- جمعا سه نفر.
از بنى سواد بن مالک بن غنم: عوف، معوّذ و معاذ پسران حارث بن رفاعه، که مادرشان عفراء دختر عبید بن ثعلبه است، نعیمان بن عمرو بن رفاعه، عامر بن مخلّد بن سواد، عبد الله بن فیس بن خالد، عمرو بن قیس بن سواد، قیس بن عمرو بن قیس بن زید، ثابت بن عمرو بن زید، عصیمه، که همپیمان ایشان بود، و مردى از جهینه که نامش ودیعه بن عمرو بن جراد بوده است. عبد الله بن ابى عبیده از پدرش روایت مىکند که ربیّع دختر معوذ بن عفراء مىگفت: ابو الحمراء خدمتکار حارث بن رفاعه هم در بدر شرکت کرده است. ابن ابى حبیبه هم از داود بن حصین همین مطلب را برایم نقل کرد- این عده با احتساب ابو الحمراء دوازده نفرند و همه افرادى که از بنى غنم بن مالک بن نجار در بدر شرکت کردند، با ابو الحمراء بیست و سه نفرند.
کسانى از بنى عامر بن مالک بن نجار، کسانى از بنى عمرو بن مبذول، و از بنى عتیک بن عمرو بن مبذول، ثعلبة بن عمرو بن محصن: سهل بن عتیک بن نعمان، حارث بن صمّه، این شخص در روحاء از جمعى سپاه کاسته شد و پیامبر (ص) سهم او را از غنایم پرداخت فرمود، و همه اصحاب ما این را نقل کردهاند، وى در بئر معونه کشته شد- جمعا سه نفر.
از بنى عمرو بن مالک که به بنو حدیله هم معروفند: ابّى بن کعب بن قیس بن عبید، انس بن معاذ بن انس- جمعا دو نفر.
از بنى عدى بن عمرو بن مالک بن نجار: اوس بن ثابت بن منذر بن حرام، که برادر حسّان بن ثابت است، ابو شیخ، که نامش ابّى بن ثابت بن منذر است، ابو طلحه، که نامش زید بن سهل بن اسود است- جمعا سه نفر.
از بنى عدى بن نجار: حارثة بن سراقة بن حارث، که در بدر کشته شد، عمرو بن ثعلبة بن وهب، که کنیهاش ابو حکیمه است، سلیط بن قیس بن عمرو، ابو سلیط، که نامش اسیرة بن عمرو بن عامر است و در جنگ احد کشته شد، عمرو بن قیس بن مالک، که کنیهاش ابو خارجه است، عامر بن امیة بن زید، محرز بن عامر بن مالک، ثابت بن خنساء بن عمرو، که در جنگ احد کشته شد، و سواد بن غزیة بن اهیب، که همپیمان ایشان و از قبیله بلىّ بود- جمعا هشت نفر.
از بنى حرام بن جندب بن عامر بن غنم بن عدى بن النجار: قیس بن سکن بن قیس، که کنیهاش ابو زید است، ابو الاعور کعب بن حارث بن جندب، سلیم بن ملحان،
و حرام بن ملحان بن خالد- جمعا پنج نفر.(3)
از بنى مازن بن نجار و بنى عوف بن عمرو بن عوف: قیس بن ابى صعصعه، نام ابى صعصعه، عمرو بن زید بن عوف است، یعقوب بن محمد برایم نقل کرد که پیامبر (ص) قیس را امیر پیادگان فرمود، عبد الله بن کعب بن عمرو بن عوف، این همان کسى است که از طرف پیامبر (ص) به سرپرستى غنایم جنگ بدر منصوب شد، و عصیم که همپیمان ایشان و از بنى اسد بود- جمعا سه نفر.
از بنى خنساء بن مبذول بن عمرو: عمیر، که کنیهاش ابو داود بود، سراقة بن عمرو بن عطیة بن خنساء- جمعا دو نفر.
از بنى ثعلبة بن مازن: قیس بن مخلّد بن ثعلبه.
کسانى از بنى دینار بن نجار، از بنى مسعود بن عبد الاشهل: نعمان بن عبد عمرو، ضحاک بن عبد عمرو، سلیم بن حارث بن ثعلبه، که برادر مادرى نعمان و ضحاک است، کعب بن زید، که در جنگ خندق کشته شد، وى در جنگ بئر معونه هم زخمى شده بود ولى از میان معرکه گریخت، جابر بن خالد بن عبد الاشهل، سعید بن سهیل بن عبد الاشهل بن حارثة بن دینار.
از بنى قیس بن مالک بن کعب بن حارثة بن دینار: کعب بن زید بن مالک، بجیر بن ابى بجیر، که همپیمان ایشان بود- جمعا هشت نفر.
کسانى از بنى حارث بن خزرج، از بنى امرئ القیس بن ثعلبه: سعد بن ربیع بن عمرو، که در احد کشته شد، عبد الله بن رواحة بن ثعلبة بن امرئ القیس، که در جنگ مؤته کشته شد، خلّاد بن سوید بن ثعلبه، که در جنگ بنى قریظه کشته شد، خارجة بن زید بن ابى زهیر، که در جنگ احد کشته شد، وى پدر زن ابو بکر هم بود- چهار نفر.
از بنى زید بن مالک بن ثعلبة بن کعب بن خزرج: بشیر بن سعد بن ثعلبه، که همراه خالد بن ولید در جنگ عین التمر کشته شد(4)، سبیع بن قیس بن عیشه، عبادة بن قیس بن مالک، سماک بن سعد، عبد الله بن عمیر، یزید بن حارث بن قیس، این همان کسى است که به او فسحم مىگفتند- جمعا شش نفر.
از بنى جشم بن حارث بن خزرج و برادرزادگانش و برادر دو قلویش زید: خبیب بن یساف بن عنبة، عبد الله بن زید بن ثعلبه، این همان کسى است که کیفیت اذان
گفتن در خواب به او آموخته شد،(5) و برادرش حریث بن زید، شعیب بن عباده برایم نقل کرده و اصحاب ما هم بر همین نظریهاند که حریث در جنگ بدر حضور داشته است، سفیان بن بشر- جمعا پنج نفر.
از بنى جدارة بن عوف بن حارث: تمیم بن یعار بن قیس، عبد الله بن عمیر، که از بنى جداره است، یزید بن مزّین، عبد الله بن عرفطه- جمعا چهار نفر.
از بنى ابجر بن عوف: عبد الله بن ربیع بن قیس- یک نفر.
از بنى عوف بن خزرج و بنى عبید بن مالک بن سالم- که معروف به بنى حبلى هستند، چون شکم سالم بزرگ بود به او حبلى (آبستن) مىگفتند: عبد الله بن عبد الله بن ابىّ بن مالک، که نام دیگرش ابن السلول است، سلول نام مادر ابى است، اوس بن خولىّ بن عبد الله بن حارث- جمعا دو نفر.
از بنى جزء بن عدى بن مالک: زید بن ودیعة بن عمرو بن قیس بن جزء، رفاعة بن عمرو بن زید، عامر بن سلمة بن عامر بن عبد الله، که از همپیمانان یمنى ایشان بود، عقبة بن وهب بن کلده، که از همپیمانان ایشان بود، معبد بن عباد بن قشعر، که کنیهاش ابو خمیصه بود، و عاصم بن عکیر، که همپیمان ایشان بود- جمعا شش نفر.
از بنى سالم بن عمرو بن عوف و بنى عجلان بن غنم بن سالم: نوفل بن عبد الله بن نضله، غسان بن مالک بن ثعلبه، ملیل بن وبرة بن خالد بن عجلان، و عصمة بن حصین بن وبرة بن خالد بن عجلان- جمعا چهار نفر.
از بنى اصرم بن فهر بن غنم بن سالم: عبادة بن صامت بن اصرم و برادرش اوس بن صامت.
از بنى دعد بن فهر بن غنم: نعمان بن مالک بن ثعلبة بن دعد، او معروف به قوقل بوده است. واقدى گوید: هر کس که در مدینه به او پناه مىبرد مىگفت: در هر جاى سرزمین یثرب که مىخواهى رفت و آمد کن (قوقل) که در امان هستى، و به این مناسبت به آن معروف شد.
از بنى قریوش بن غنم بن سالم: امیّة بن لوذان بن سالم.
از بنى دعد: دو مرد.
از بنى مرضخة بن غنم بن مالک: مالک بن دخشم- یک نفر.
از بنى لوذان بن غنم: ربیع بن ایاس و برادرش ورقة بن ایاس، عمرو بن ایاس، که یمنى و همپیمان ایشان بود، و دیگر همپیمانان ایشان از بلىّ و بنى غصینه: مجذّر بن ذیاد
بن عمرو، عبدة بن حسحاس بن عمرو، بحّاث بن ثعلبه و برادرش عبد الله بن ثعلبه و همپیمان آن دو از قبیله بهراء، که نامش عتبة بن ربیعة بن خلف بود. این موضوع را شعیب بن عباده برایم نقل کرد و اصحاب ما هم همگى در این مورد اتفاق نظر دارند- جمعا هشت نفر.
از بنى ساعدة بن کعب بن خزرج و بنى زید بن ثعلبه: ابو دجانه، که نامش سماک بن خرشة بن لوذان است و در جنگ یمامه کشته شد، منذر بن عمرو، که در بئر معونه کشته شد، وى از طرف پیامبر (ص) به فرماندهى مسلمانان منصوب شده بود- جمعا دو نفر.
از بنى ساعده و از بنى بدىّ بن عامر بن عوف: ابو اسید ساعدى، که نامش مالک بن ربیعة بن بدىّ است، مالک بن مسعود که فرزندزادگان بدىّ هستند. ابّى بن عباس بن سهل برایم نقل کرد که: سعد بن مالک هم براى رفتن به بدر مجهز شده بود ولى بیمار شد و درگذشت، گور او کنار خانه ابن فارط قرار دارد. عبد المهیمن برایم نقل کرد که او در روحاء در گذشته است و پیامبر (ص) سهم او را از غنایم عنایت فرمود، او هم از بنى بدىّ است.
از بنى طریف بن خزرج بن ساعده: عبد ربّه بن حق بن اوس، کعب بن جمّاز، که همپیمان ایشان و از غسان بود، ضمرة بن عمرو بن کعب بن عدى، و بسبس بن عمرو- جمعا پنج نفر.
کسانى از بنى جشم بن خزرج، از بنى سلمة بن سعد بن على بن اسد: خراش بن الصّمّه، عمیر بن حرام، تمیم خدمتگزار خراش، عمیر بن حمام بن جموح، که در بدر کشته شد، معاذ بن جموح، معوذ بن عمرو بن جموح، عبد اللّه بن عمرو بن حرام، که در احد کشته شد، وى پدر جابر است، حباب بن منذر بن جموح، خلّاد بن عمرو بن جموح، عقبة بن عامر، حبیب بن اسود، که خدمتکارشان بود، ثابت بن ثعلبة بن زید، که به او جذع مىگفتند، و عمیر بن حارث بن ثعلبة بن حرام- جمعا یازده نفر.
ضمنا عبد العزیز بن محمد برایم روایت کرد که: معاذ بن الصّمّة بن عمرو هم در بدر حاضر شده است، ولى این موضوع مورد اتفاق نیست.
کسانى از بنى عبید بن عدى بن غنم، از بنى خنساء بن سنان بن عبید: بشر بن براء بن معرور، عبد الله بن جدّ بن قیس، سنان بن صیفى بن صخر، عتبة بن عبد الله بن صخر، و حمزة بن حمیّر- واقدى مىگوید: نام او را خارجة بن حمیّر هم شنیدهام- و دو همپیمان ایشان از قبیله اشجع.
از بنى نعمان بن سنان بن عبید: عبد الله بن عبد مناف بن نعمان بن سنان، نعمان بن
سنان، خدمتگزار ایشان، جابر بن عبد الله بن رئاب بن نعمان، و خلیدة بن قیس بن نعمان بن سنان، و گفتهاند لبدة بن قیس هم بوده است- جمعا چهار نفر.
از بنى خناس بن سنان بن عبید بن عدىّ: یزید بن منذر بن سرح بن خناس، برادرش معقل بن منذر، و عبد الله بن نعمان بن بلذمة بن خناس- جمعا سه نفر.
از بنى خنساء بن عبید: جبار بن صخر بن أمیة بن خنساء- یک نفر.
از بنى ثعلبة بن عبید: ضحاک بن حارثه، سواد بن زید.
از بنى عدى بن غنم بن کعب بن سلمه: عبد الله بن قیس و برادرش معبد بن قیس.
کسانى از بنى سواد بن غنم بن کعب بن سلمه، از بنى حدیده: یزید بن عامر بن حدیده، که کنیهاش ابو منذر است، سلیم بن عمرو بن حدیده، قطبة بن عامر بن حدیده، و عنتره، خدمتگزار سلیم بن عمرو بن حدیده.
از بنى عدىّ بن نابى بن عمرو بن سواد: عبس بن عامر بن عدى، ثعلبة بن غنمه، ابو الیسر، که نامش کعب بن عمرو بن عباد است، سهل بن قیس بن ابى کعب، که در احد کشته شد، معاذ بن جبل بن عائذ، ثعلبه و عبد الله پسران انیس، که بتهاى بنى سلمه را شکستند.
کسانى از بنى زریق بن عامر بن عبد حارثه، از بنى مخلد بن عامر بن زریق: قیس بن محصن، حارث بن قیس بن خالد بن مخلّد، جبیر بن ایاس بن خالد بن مخلّد، سعید بن عثمان بن خالد بن مخلد، که کنیهاش ابو عباده بوده است، عقبة بن عثمان بن خالد، ذکوان بن عبد قیس بن خالد، مسعود بن خلدة بن عامر بن مخلّد- جمعا هفت نفر.
از بنى خالد بن عامر بن زریق: عباد بن قیس بن عامر بن خالد- یک نفر.
از بنى خلدة بن عامر بن زریق: اسعد بن یزید بن فاکه، فاکة بن بشر بن فاکه، معاذ بن ماعص بن قیس بن خلده و برادرش عائذ بن ماعص، و مسعود بن سعد بن قیس بن خلده، که در روز بئر معونه کشته شد- جمعا پنج نفر.
از بنى عجلان بن عمرو بن عامر بن زریق: رفاعة بن رافع بن مالک، خلّاد بن رافع بن مالک، و عبید بن زید بن عامر بن عجلان- جمعا سه نفر.
از بنى حبیب بن عبد حارثة بن مالک: رافع بن معلّى بن لوذان بن حارثه و برادرش هلال بن معلّى، که در بدر کشته شد- جمعا دو نفر.
از بنى بیاضة بن عامر بن زریق: زیاد بن لبید بن ثعلبه، فروة بن عمرو بن وذفه، خالد بن قیس بن مالک بن عجلان، رحیلة بن ثعلبة بن خالد- جمعا چهار نفر.
از بنى امیّة بن بیاضه: حلیفة بن عدىّ بن عمرو بن مالک، غنّام بن اوس بن غنّام، و عطیّة بن نویرة بن عامر بن عطیه. این موضوع را برایم از زرعة بن عبد الله نقل کردند
که دو نفر از این سه نفر مورد اتفاق است. ولى درباره همان دو نفر هم اجماع نیست.
1) رجیع: نام صحرایى نزدیک خیبر است (سمهودى، وفاء الوفاء، ج 2، ص 310).
2) در مواردى که ذکر نسب اشخاص تا چند پشت بوده است، قسمتى از آن در ترجمه حذف شده است.- م.
3) ظاهرا چهار نفرند، شاید در این میان حذفى صورت گرفته و نام کسى از قلم افتاده باشد.- م.
4) عین التمر: نام دهکدهاى در غرب کوفه و نزدیک انبار است. مسلمانان در خلافت ابو بکر سال دوازدهم هجرى آن را به فرماندهى خالد بن ولید گشودند (معجم البلدان، ج 6، ص 253).
5) استیعاب، ابن عبد البر، ص 913. (این مطلب در اسد الغابه، ج 3، ص 165 نیز آمده است).- م.
